Urinewegen en urineweginfecties
Hieronder lees je een bondig overzicht van de urinewegen, meer informatie over urineweginfecties en wat je hierbij kan/mag doen en waar je zeker attent voor moet zijn. Je vindt ook instructies om een perfect urinestaal te nemen en welke producten zonder voorschrift preventief en behandelend in de apotheek te vinden zijn. Veel leesplezier!
Urinewegen
De urinewegen omvatten de nieren, nierbekken, urineleider, urineblaas en de urinebuis.
In de nieren wordt het bloed gefilterd, waarbij de wateroplosbare ongewenste stoffen worden opgevangen in de nierbekkens. Via de urinebuis gaat de gevormde urine naar de urineblaas. De urine wordt hier verzameld en verlaat het lichaam via de urinebuis.
De nieren moeten er voor zorgen dat de samenstelling van het bloed ongeveer gelijk blijft. Opgeloste afvalstoffen, gifstoffen, teveel vocht,... zijn stoffen die via de nieren worden verwijderd, de oplossing die hier gevormd wordt, is de urine. De urine wordt in de blaas verzameld. Vanaf een bepaald volume in de blaas gaat er een signaal naar de hersenen zodat je een toiletbezoek kan maken.
Urineweginfecties
Bij een normale weerstand gaat het lichaam elk binnendringen van schadelijke micro-organismen tegen gaan. Als de afweer echter verzwakt door bv. hormonale schommelingen, medicatie (zoals anticonceptie, bepaalde antibiotica,...), uitwendige factoren (o.a. wassen met een niet-aangepaste zeep,...), kunnen slecht bacteriën, virussen en schimmels binnendringen en irritatie/schade veroorzaken.
Vrouwen hebben meer last van urineweginfecties dan mannen, omdat de urinebuis veel dichter bij de anus zit, waardoor darmbacteriën zoals E. Coli makkelijk naar de urinebuis kunnen en daar schade aanrichten. Andere oorzaken zijn seksuele handelingen, anticonceptie, menopauze, (aangeboren) afwijkingen aan de urine wegen en bepaalde manipulaties zoals met sonde of katheter. Ook te weinig water drinken kan leiden tot urineweginfecties, aangezien ziekteverwekkers zo niet voldoende weggespoeld worden.
Men spreekt over lagere urineweginfectieals de micro-organismen in urinebuis of urine blaas terecht gekomen zijn. Deze infecties zijn vrij banaal, maar kunnen heel pijnlijk zijn. De meeste voorkomende symptomen zijn:
- Constante plasdrang, met steeds in kleine beetjes urineren
- Pijn/branderig gevoel bij urineren
- Druk/pijn in de onderbuik
- Eventueel bloed in urine
- Eventueel etterige uitscheiding
Eens de micro-organismen verder geraken, dus tot urineleider, nierbekken en nieren, spreekt met over hogere urineweginfecties. Deze infecties zijn veel ernstiger, de poort naar de bloedbaan komt dan ook veel dichter bij. Ze zijn een medische urgentie en vragen meestal om een behandeling in het ziekenhuis. Symptomen waar men hier aandacht moet aan geven zijn:
- Hoge koorts
- Rilkoorts
- Pijn bij urineren
- Pijn in onderbuik
- Hoge rugpijn, eventueel uitstralend naar de zijkanten
- Misselijkheid en braken
Zowel de lagere als hogere urineweginfecties moeten voldoende behandeld worden. Indien onbehandeld of onderbehandeld kunnen ernstige complicaties optreden zoals steeds opnieuw opflakkerende urineweginfecties, nierbeschadiging, ontsteking van de prostaat, tot zelfs sepsis als de ontsteking tot in de bloedbaan geraakt.
Wat kan/mag je doen? Waar moet je zeker op letten?
Bij een eerste urineweginfectie kan je best de arts contacteren. Die kan na een grondig onderzoek kijken of je al dan niet moet contact opnemen met een specialist. Soms is het niet echt duidelijk of het gaat om een urineweginfectie of een vaginale infectie. Een urinestaal en/of een vaginaal staal nemen is eigenlijk nodig om de juiste behandeling (al naar gelang welke slecht bacteriën/schimmels aanwezig zijn) te bepalen. Een behandeling met medicatie moet steeds in overleg met de huisarts of uroloog/gynaecoloog.
Om een correct urinestaal te nemen moeten de geslachtsorganen zorgvuldig gereinigd worden. Nadien vangt men het middelste deel van de urine (2/3 ongeveer) op, het eerste stukje en laatste stukje mag in het toilet verdwijnen. Het staal zelf moet in een steriel potje opgevangen worden, voorzien van de patiënt gegevens en moet in de koelkast bewaard worden tot dit in het labo wordt onderzocht. Belangrijk is om het urinestaal te nemen vooraleer de medicatie wordt gestart!
Klik hier voor meer info:
Als je vaak een urineweginfectie hebt, weet je snel wanneer je moet ingrijpen en je medicatie moet starten. Je kan vanaf drie urineweginfecties per jaar zeker preventief beginnen werken. Als je steeds antibiotica moet nemen om een urineweginfectie op te lossen verlaagt ook dit steeds je weerstand, waardoor je op termijn niet meer zonder kan.
Preventief drinkt men best, indien medisch gezien mogelijk, 2 liter plat water per dag. Hierbij vermijdt men best dranken zoals koffie, thee, (bruisende) frisdranken, alcoholhoudende dranken, zeker bij een beginnende urineweginfectie. Deze prikkelen de blaas en zorgen voor meer pijnlijk en dringend/veelvuldig urineren. Preventief kunnen volgende producten bijkomend worden ingenomen:
- Cranberry extract (bv. Uri-cran, Pure Cranberry, Cranberry,...): verhindert de vasthechting van E. coli aan de wand van de urinewegen.
- D-mannose (bv. Femannose N): E. coli kan zich ook hierbij niet aan het weefsel van de urinewegen vasthechten.
- Probiotica (bv. Progyn): goede bacteriën verdringen de "slechte" bacteriën.
Een preventief middel kan genomen worden rond de tijd wanneer men meer vatbaar is voor urineweginfecties, bv. vakantie. Wanneer je niet echt periode gebonden urineweginfecties (bv. na seksueel contact, door anticonceptie, menopauze,...) hebt, kan een preventief product dagelijks ingenomen worden.
Wanneer je zelf een behandeling wenst te starten, let er dan op dat je zeker een arts contacteert als je koorts of uitstralende rugpijn krijgt of misselijk wordt. Je moet ook een arts raadplegen als je symptomen na 3-4 dagen niet verbeteren.
Voor een acute behandeling van blaasinfecties of lagere urineweginfecties kan men (zonder voorschrift) beroep doen op:
- D-mannose (Femannose N). Dit D-mannose hecht zich aan de bacteriën waardoor deze zich niet meer aan de binnenkant van de urinewegen kunnen vasthechten en worden weggespoeld bij het plassen. Een kuur bestaat uit 5 dagen: 3 dagen aan 3 x 1 zakje per dag en dan 2 dagen aan 2 x 1 zakje per dag.
- Een product met probiotica: Infectim. Hierbij gaat het om vaginale capsulen die worden ingebracht. In geval van urineweginfectie heeft dit een bijkomend snelheidsvoordeel: de goede Lactobacillen zitten al dicht in de buurt en moeten geen zure maag meer passeren of lange weg afleggen door de darm vooraleer ze hun werking kunnen uitoefenen. De lactobacillen verdringen de slechte bacteriën, maken melkzuur en waterstofperoxide aan en hebben zo een lokaal ontstekingsremmende werking. De kuur bestaat uit 10 dagen aan één vaginale capsule voor 't slapen gaan. Het voordeel hier is dat je ook vaginale problemen/infecties oplost.
- Een product op basis van berendruifblad (Urocystil). Berendruif is een milde ontsmetting voor de urinewegen en heeft een antibacteriële werking tegen E.coli. Urocystil is een geneesmiddel vrij van voorschrift. De kuur bestaat uit 3 x 2 tabletten per dag gedurende 7 dagen.
- Uri-cran forte. Dit product is een medisch hulpmiddel en bevat drie bestanddelen: een combinatie van Gelatine en Xyloglucaan(zorgen voor een beschermlaag op de darm, zodat "slechte" darmbacteriën minder snel naar de urinewegen kunnen), Hibiscus(vermindert het vasthechten van de bacterie) en Propolis(heeft een herstellende werking). Een volledige kuur bestaat uit 15 dagen: 5 dagen aan 2 x 1 capsule per dag en 10 dagen aan 1 x 1 capsule per dag.
